-
1 ὕπατος
ὕπατος, = ὑπέρτατος (wie summus statt supremus), auch 2 Endgn, der Höchste, Erste; bei Hom. gew. Beiwort des Zeus, ὕπατος κρειόντων, ὕπατος ϑεῶν, wie auch Tragg., z. B. Aesch. Ag. 495; im Ggstz zu den χϑόνιοι übh. die obern Götter, 89 Suppl. 24, u. später noch in der Priestersprache, s. Dem. 21, 52; καλλιερεῖν Διῒ ὑπάτῳ Ἀϑηνᾷ ὑπάτῃ 43, 66; – ἐν ὑπάτῃ πυρῇ, ganz oben auf dem Scheiterhaufen, Il. 23, 165. 24, 787; ὕπατον δῶμα Διός Pind. Ol. 1, 42; τεϑμός N. 10, 32, u. öfter; überh. hoch in der Luft, ὕπατοι λεχέων στροφοδινοῦνται Aesch. Ag. 50; der Letzte, Soph. Ant. 1313. – Bei den Römern der Consul, στρατηγὸς ὕπατος, Pol. 1, 52, 5; οἱ τὰς ὑπάτους ἀρχὰς ἔχοντες 2, 11, 1, u. öfter, u. Sp. – Ἡ ὑπάτη, sc. χορδή, die oberste Saite des ältesten, einfachsten griechischen Tonsystems; Plat. Rep. IV, 443 d; Music.
-
2 ὕπατος
A highest, uppermost, in Hom. as epith. of Zeus,ὕπατε κρειόντων Od.1.45
;θεῶν ὕπατος Il. 19.258
, al.; θεοὶ ὕπατοι the gods above, opp. οἱ χθόνιοι, A.Ag.89 (anap.), cf. 55 (anap.); Ζεὺς Γ. at Athens, Paus.1.26.5, al., Orac. ap.D.21.52 (coupled with Ἄθηνᾶ Ὑ. Orac. ap. eund.43.66);ὕ. δῶμα Διός Pi.O.1.42
;ὕ. τεθμός Id.N.10.32
;ὑπάταν βασιληΐδα τειμάν Hymn.Is.143
.2 simply of Place, ἐν πυρῇ ὑ. on the very top of the funeral pile, Il.23.165, 24.787; ὕ. ὄρος Epigr. ap. D.S.1.15.3 of Time, last,νοῦσος AP7.233
(Apollonid.): but οὐχ ὕπατον, πύματον δέ Puchstein Epigr.Gr.p.76 (Memphis, i B. C.).4 of Quality, highest, best, Pi.O.1.100;ὕ. πρὸς ἀρετάν
most excellent,Id.
P.6.42; ὕ. [μόρος] S.Ant. 1332 (lyr.).II c. gen., ὕπατος χώρας Ζεύς supreme over the land, A.Ag. 509; ὕπατοι λεχέων high above the nest, ib.50 (anap.);ὕ. τῶ σκάνεος ἅπαντος Ti.Locr.100a
;σοφίας ὕπατος IG22.3632.7
(ii A. D.).III as Subst.,1 ὕπατος, ὁ, = Lat. consul, Plb.6.12.1, al., D.H.4.76, 6.1,7.1, al., Mon. Anc.Gr.5.1; cf.στρατηγός 11.4
:—hence also, = ὑπατικός, τὰν ὑπάταν ἀρχάν Epigr. ap. Plu.Marc.30; but in this sense commonly with masc.termin.,ὕπατον ἀρχὴν ἔχειν Plb.2.11.1
(pl.), cf. 3.40.9, Hdn.2.6.6;ὕπατος τιμή J.BJ7.4.2
.2 ἡ ὑπάτη, v. sub voce.—For the form, cf. μέσατος, νέατος, μύχατος, etc. -
3 στρατηγος
ὅ(Arph. тж. ἥ σ. = στρατηγίς II, 2)
1) (тж. ἀνέρ σ.) (главно)командующий, полководец(τοῦ πεζοῦ Her.; τοῦ βασιλέως στρατεύματος Xen.)
2) командующий сухопутными силами3) командующий пехотой(ὅ σ. καὴ ὅ ἵππαρχος Thuc.)
4) правительτί τοῦτ΄ αὖ φασὴ κήρυγμα θεῖναι τὸν στρατηγόν ; Soph. — что это еще за указ объявил, говорят, правитель (Фив)?5) ( в Афинах) стратег (коллегия из 10 стратегов, по одному от каждой филы, переизбиравшихся ежегодно, ведала всеми военными делами; в военное время одни из них командовали вооруженными силами, а остальные продолжали исполнять свои обязанности в Афинах) Thuc., Xen., Dem.6) стратег (член высшего совета союза греч. государств - Ахейского или Эолийского) Polyb.7) ( в Риме)(тж. σ. ὕπατος) консул Polyb., реже претор или претор по делам римских граждан (лат. praetor urbanus) Polyb.
8) начальник или смотритель(στρατηγοὴ τοῦ ἱεροῦ NT.)
-
4 στρατηγός
στρᾰτηγ-ός, ὁ (the fem. in Ar.Ec. 491, 500 is merely comic), Arc. and [dialect] Dor. [full] στρᾰτᾱγός IG5(2).6.9 (Tegea, iv B.C.), SIG597 B (Thermum, iii B.C.), etc.; [dialect] Aeol. [full] στρότᾱγος IG12 (2).6.7 (Mytil.), 11(2).1064b27 ([place name] Delos):—A leader or commander of an army, general, Archil.58.1, A.Th. 816, Arist.Ath.22.3, etc.; ἀνὴρ ς. A.Ag. 1627, Pl. Ion 540d; opp. ναύαρχος (admiral), S.Aj. 1232 (v. infr. 11.1).2 generally, commander, governor, πόλει κήρυγμα θεῖναι τὸν ς. Id.Ant.8, cf. Arist.Mu. 398a29.3 c. gen.,στρατηγοὶ τοῦ πεζοῦ Hdt.7.83
;τῶν παραθαλασσίων Id.5.25
, etc.;Ἀχαιῶν S.Aj.
l.c.;στρατεύματος X.An.1.7.12
.4 metaph., παραλαβὼν.. οἶνον ς. Antiph.18; στρατηγοὶ κυνηγεσίων masters of hounds, Arist.Mu. 398a24; so strategum te facio huic convivio, Plaut.Stich.702.II at Athens, the title of 10 officers elected by yearly vote to command the army and navy, and conduct the war-department at home, commanders in chief and ministers of war, Hdt.6.109, Th.1.61, 4.2, Arist.Ath.26.1, 44.4, 61.1, D.4.25;οἱ σ. οἱ εἰς Σικελίαν And.1.11
, cf. IG12.302.46, al.;σ. εἵλοντο δέκα X.HG1.5.16
, cf. Eup. 117.4, pl.Com. 185, etc.;τῷ σ. τῷ ἐπὶ τὰς συμμορίας ᾑρημένῳ IG22.1629.209
; when distd. from ναύαρχος and ἵππαρχος, the στρατηγός is commander of the infantry, Decr. ap. D.18.184, Arist.Ath.4.2; χειροτονηθεὶς σ. ἐπὶ τὸ ναυτικόν, ἐπὶ τὰ ὅπλα, IG22.682.5,31; ἐπὶ τὴν παρασκευήν ib.22; ἐπὶ τὴν χώραν ib.24.2 also of chief magistrates of the cities of Asia Minor, Hdt.5.38; of many other Greek states, IG5(2) l.c. (Tegea, iv B.C.), 12(9).191 A 44 (Eretria, iv B.C.), OGI329.42 (Aegina, ii B.C.), Timae.114, Plb.2.43.1, etc.3 in Ptolemaic and Roman Egypt, military and civil governor of a nome, PEnteux. 1.12, al. (iii B.C.), PCair.Zen.351.4 (iii B.C.), BGU1730.11 (i B.C.), OGI184.3 (Philae, i B.C.), Wilcken Chr. 41 ii 6 (iii A.D.), 43.1 (iv A.D.); also in other parts of the Ptolemaic empire, e.g. at Calynda in Caria, PCair.Zen. 341 (a).20 (iii B.C.); in Cyprus, OGI84 (iii B.C.); ὁ σ. τῆς Ἰνδικῆς καὶ Ἐρυθρᾶς θαλάσσης ib. 186 (Philae, i B.C.); in the Attalid empire, ib.267.13 (Pergam., iii B.C.), al.; σ. τῆς πόλεως at Alexandria, BGU729.1 (ii A.D.); at Ptolemais, OGI 743 = Raccolta Lumbroso 299 (i B.C.), Sammelb. 7027 (ii A.D.).4σ. ὕπατος
consul,IG
5(1).1165 (Gythium, ii B.C.), 9(2).338 (Cyretiae, ii B.C.), 42(1).306 D (Epid., ii B.C.), Plb.1.52.5; also ς. alone, Id.1.7.12, al., SIG685.20 (Crete, ii B.C.), and ὕπατος alone, v. ὕπατος; σ. ἀνθύπατος proconsul, ib.826 I 1 (Delph., ii B.C.), 745.2 (Rhodes, i B.C.); ἑξαπέλεκυς ς. praetor, Plb.3.106.6; used of the praetor urbanus, Id.33.1.5; calledσ. κατὰ πόλιν IG14.951
(i B.C.), etc.; ς. alone, = praetor, D.H.2.6, Arr.Epict.2.1.26: also of the duumviri or chief magistrates of Roman colonies, as of Philippi, Act.Ap.16.20: later of the Comes Orientis, Lib.Or.56.21.5 an officer who had the custody of the Temple at Jerusalem,ὁ σ. τοῦ ἱεροῦ Ev.Luc. 22.52
, Act.Ap.4.1, J.BJ6.5.3.6 νυκτερινὸς ς. superintendent of police at Alexandria, Str.17.1.12.7 = φαλαγγάρχης (q.v.), Arr. Tact.10.7, Ael.Tact.9.8.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > στρατηγός
-
5 τόπος
τόπος, ὁ (fem. by attractionAτόπον τὰν καλειμέναν Δαματρείαν IG 9(1).32.80
(Stiris, ii B.C.)), place, region, first in A. (v. infr.), afterwds. freq. in all writers; periphr., χθονὸς πᾶς τ., i.e. the whole earth, A. Eu. 249;ἐς τὸν Ἑλλήνων τ. Id.Pers. 790
; ἐν Ἑλλάδος τόποις in Greece, ib. 796;ἐν Αὐλίδοστ. Id.Ag. 191
(lyr.);Πέλοπος ἐντ. Id.Eu. 703
, cf. 292; πρὸς ἑσπέρους τ. towards the West, Id.Pr. 350; πρόσθε Σαλαμῖνος τόπων before Salamis, Id.Pers. 447;Θρῄκης ἐκ τόπων E.Alc.67
;Διρκαίων ἐκ τ. Id.Ph. 1027
(lyr.): so in Prose, district,ὁ τ. ὁ Ἑλληνικός Isoc. 5.107
, cf. Ep.1.8;ὁ περὶ Θρᾴκην τ. D.20.59
;ὁ ἐπὶ Θρᾴκης τ. Aeschin. 2.9
, 3.73; ὁ τ. οὗτος, ἐν τούτοις τοῖς τ., X.An.4.4.4, Cyr.2.4.20; ὅλος τ. a whole region, D.19.230;κατὰ τόπους καὶ κώμας Pl.Criti. 119a
; οἱ τῆς χώρας τ. the places of a country, Id.Lg. 760c, etc. (but ὁ τ. τῆς χώρας the geographical position, D.4.31; region, Pl.Lg. 705c); ὁ ἅγιοστ., of Jerusalem, LXX 2 Ma.2.18 (cf. infr. 5); the universe divided into three τόποι, Arist.IA 706b3, Cael. 312a8 (contrast PA 666a15, etc.); οἱ κοινοὶ τ. public sites or buildings, IG42(1).65.8 (Epid.); (i B. C.), PTeb.5.83 (pl., ii B. C.); οἰκίαι καὶ τόποι houses and sites, ib.281.12 (ii B.C.); so ψιλοὶ τ. sites not built upon, OGI52.2 (Ptolemais, iii/ii B. C.).2 place, position,οὐ τὸν τρόπον, ἀλλὰ τὸν τ. μόνον μεταλλάξαι Aeschin.3.78
; ὑπολιποῦ τ. leave a space (in a document), PCair.Zen.327.83 (iii B.C.); περικήπῳ τ. καταλιπεῖν ib.193.8 (iii B.C.); τ. ἔχειν have a place, D.H.Dem.23, Plu.2.646a; φίλου τ. ἔχειν hold the place of.., Arr.Epict.2.4.5;Μερόλας ὁ αἱρεθεὶς ὕπατος εἰς τὸν τοῦ Κίννα τ. D.S.38
/39.3;ἐνεγράφη εἰς τὴν ἱερωσύνην εἰς τὸν Αευκίου Δομιτίου τ. τετελευτηκότος Nic.
Dam.Fr. 127.4J., cf. D.H.2.73;ἀναπληροῦν τὸν τ. τοῦ ἰδιώτου 1 Ep.Cor.14.16
; τ. ἔχειν also = have room (to grow), Thphr.HP1.7.1; τόπῳ c. gen., in place of, instead of, Hdn.2.14.5; ἀνὰ τόπον on the spot, immediately, E.Supp. 604 (lyr., dub.l.); soἐν τόπῳ IG12(7).515.63
([place name] Amorgos);ἐπὶ τόπου Plb.4.73.8
;ἐπὶ τῶν τ. PEnteux.55.5
(iii B. C.), UPZ70.16 (ii B.C.), CIL3.567.3 (Delph., ii B. C.), POxy.2106.23 (iv A. D.), etc.;κατὰ τὸν αὐτὸν τ. S.E.P.3.1
; παρὰ τόπον at a wrong place, Str.10.2.21, Arr.Epict.3.21.16 (but παρὰ τ. καὶ παρὰ καιρόν by virtue of the place and the time, ib.3.21.14).3 place or part of the body, Hp.Aph. 2.46, Loc.Hom.tit., Sor.2.40, al., Gal. in titles of works, e.g. περὶ τῶν πεπονθότων τόπων, περὶ συνθέσεως φαρμάκων τῶν κατὰ τόπους; esp. ὁ τόπος, pudendum muliebre, Arist.HA 572b28, 583a15, cf. Sor.2.62 (pl.).4 place, passage in an author,κατὰ τόπους τινὰς τῆς ἱστορίας Plb.12.25f
.1, cf. Ph.2.63, Ev.Luc.4.17, Sor.2.57,58, etc.; the word is prob. interpolated in X.Mem.2.1.20.5 burial-place, IG12(7).401 ([place name] Amorgos), al., Ev.Marc. 16.6; also in codd. of E.Heracl. 1041 (fort. leg. τάφον); later ὁ ἅγιος τ. is freq. of the grave of a martyr, or of a monastery associated with it, PMasp.94.18 (vi A.D.), etc.6 in Egypt, district, department, a sub-division of the νομός, = τοπαρχία, PMich.Zen.43.8 (iii B. C.), Theb.Ostr.27.2 (ii B. C.): but most freq. in pl., ὁ ἐπὶ τῶν τ. στρατηγός, πράκτωρ, etc., PEnteux.27.9 (iii B. C.), PRein.7.17,35 (ii B. C.), etc.; οἱ ἔξω τ. dub. sens. in PEnteux.87.2 (iii B. C.), BGU1114.6 (i B. C.), etc.7 a room in a house, τόπον ἕνα ἄνευ ἐνοικίου ib.896.4 (ii A. D.);δύο τόπους ἤτοι συμπόσια POxy. 1129.10
(V A. D.), cf. 502.34 (ii A. D.), 912.13 (iii A. D.).8 position on the zodiac, Vett.Val.139.13; esp. the twelve regions of 300, Ptol. Tetr. 128, Heph.Astr.1.12.9αὐτὸς ὁ θεὸς καλεῖται τόπος, τῷ περιέχειν τὰ ὅλα Ph.1.630
, cf. Corp.Herm.2.12, Hippol. Haer.6.32.II topic, Isoc.5.109, 10.38, Aeschin.3.216, Plb.21.19.2, Phld. Rh.1.119S., etc.2 common-place or element in Rhetoric,ὁ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον τ. Arist.Rh. 1358a14
, cf. 1396b30, 1397a7; τὸ αὐτὸ λέγω στοιχεῖον καὶ τ. ib. 1403a18: pl., Phld.Rh.1.226S.b = ὁμολογουμένου πράγματος αὔξησις, Hermog Prog.11; κοινὸς τ. ib.6.c generally, sphere,ὁ πραγματικὸς τ. D.H.Comp.1
.III metaph., opening, occasion, opportunity,ἐν τ. τινὶ ἀφανεῖ Th.6.54
(but τρόπῳ is prob. cj.);ὀργῇ διδόναι τ. Plu.2.462b
;μὴ δίδοτε τ. τῷ διαβόλῳ Ep.Eph.4.27
; δότε τ. τῇ ὀργῇ leave room for the wrath (of God), i.e. let God punish, Ep.Rom.12.19;μὴ καταλείπεσθαί σφισι τ. ἐλέους Plb.1.88.2
;μετανοίας τ. οὐχ εὗρε Ep.Hebr.12.17
;οὐδὲ φυγῆς τόπον εὐμοιρήσαντες Hld.6.13
; τ. διδόναι τινί c. inf., give occasion to.., LXX Si.4.5.
См. также в других словарях:
στρατηγός — Επώνυμο κερκυραϊκής οικογένειας, που καταγόταν από την Κρήτη. Ένας κλάδος της εγκαταστάθηκε στη Δαλματία. Κυριότερα μέλη της ήταν οι ακόλουθοι: 1. Αντώνιος. Σπούδασε φιλοσοφία στην Ιταλία και υπήρξε μέλος της Ακαδημίας των Αβλαβών και καθηγητής… … Dictionary of Greek
ύπατος — Ρωμαϊκό αξίωμα. Βλ. λ. υπατεία. * * * (I) η, ο / ὕπατος, άτη, ον, ΝΜΑ, θηλ. και ος Α 1. υπέρτατος, ύψιστος, ανώτατος, μέγιστος (α. «ανήλθε στο ύπατο αξίωμα τής χώρας» β. «θεῶν ὕπατος», Ομ. Ιλ.) 2. το αρσ. ως ουσ. ο ύπατος·βλ. ύπατος (II) νεοελλ.… … Dictionary of Greek
Σουλπίκιος — I (Sulpicius). Γένος πατρικιών της Ρώμης. Οι σπουδαιότεροι είναι οι ακόλουθοι: 1. Σ. Γάλβας Σέρβιος (S. Galba Servius). Στρατηγός του 2ου αι. π.Χ., άριστος ρήτορας. Πήρε μέρος στους αγώνες εναντίον του Αιμίλιου Παύλου (168). Το 151 πολέμησε στην… … Dictionary of Greek
Αίγυπτος — I Κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής και (σε μικρό μέρος) της δυτικής Ασίας.Συνορεύει στα Δ με τη Λιβύη, στα Ν με το Σουδάν και στα ΒΑ με το Ισραήλ, ενώ βρέχεται στα Β από τη Μεσόγειο θάλασσα και στα Α από την Ερυθρά θάλασσα.Η Α. (αλ… … Dictionary of Greek
Γάλλος — I Ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 200 μ., 430 κάτ.) του νομού Ρεθύμνης. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Ρέθυμνο, σε μια περιοχή κατάφυτη από βελανιδιές. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Ρεθύμνης. II Όνομα ιστορικών προσώπων της ρωμαϊκής εποχής. 1.… … Dictionary of Greek
γάλλος — I Ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 200 μ., 430 κάτ.) του νομού Ρεθύμνης. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Ρέθυμνο, σε μια περιοχή κατάφυτη από βελανιδιές. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Ρεθύμνης. II Όνομα ιστορικών προσώπων της ρωμαϊκής εποχής. 1.… … Dictionary of Greek
Αντώνιος — I Όνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας. 1. Καταγόταν από την Άγκυρα. Πέθανε με μαρτυρικό τρόπο, μαζί με τους γονείς του Μελάνιππο και Κασίνα, επί Ιουλιανού του Παραβάτη. Η μνήμη του τιμάται στις 7 Νοεμβρίου. 2. Λιθοτόμος. Τον σκότωσε o… … Dictionary of Greek
Πομπήιος — I Όνομα ρωμαϊκής οικογένειας πληβείων με τρεις διαφορετικούς κλάδους. Το 141 π.Χ. η οικογένεια έγινε «ευγενής». 1. Γναίος Πομπήιος Στράβων. Στρατηγός, που ως ύπατος έκανε επιτυχή εκστρατεία στον Κοινωνικό ή Συμμαχικό Πόλεμο. Ψήφισε τον Πομπήιο… … Dictionary of Greek
στρατηγώ — στρατηγῶ, έω, ΝΜΑ, και δωρ. τ. στραταγῶ και αιολ. τ. στροταγῶ, έω, Α [στρατηγός] είμαι στρατηγός, διοικώ στράτευμα αρχ. 1. (γενικά) είμαι αρχηγός στρατεύματος ή στόλου 2. (ειδικά στην Αθήνα) έχω το αξίωμα τού στρατηγού 3. (με αιτ. προσ.) α)… … Dictionary of Greek
Θεόδωρος — I Όνομα ιστορικών προσώπων της αρχαιότητας. 1. Θ. ο Σάμιος (6ος αι. π.Χ.). Γλύπτης και αρχιτέκτονας, γιος του Τηλεκλή. Επινόησε διάφορα όργανα και μαζί με τον Ροίκο επινόησαν την κατασκευή χυτών ορειχάλκινων αγαλμάτων. Έλαβε μέρος στην οικοδόμηση … Dictionary of Greek
Ανδρόνικος — I Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Ιστορικός του 5ου αι. π.Χ. 2. Τραγικός υποκριτής (4ος αι. π.Χ.). Δάσκαλος του Δημοσθένη στην τέχνη της απαγγελίας. 3. Α. ο Ολύνθιος (4ος αι. π.Χ.). Πήρε μέρος σε όλη την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Διετέλεσε… … Dictionary of Greek